تبیین تأثیر معماری نئوکلاسیک قرن 18 و 19 روسیه بر معماری بناهای اداری-خدماتی ایران (دورۀ قاجار و پهلوی اول)

Authors

  • بهناز منتظر پژوهشگر دکتری معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قزوین. ایران.
Abstract:

بیان مسئله :یکی از عوامل مهم درک و شناخت عالم تجدد توسط ایرانیان، جنگ‌های ده‌سالة ایران و روس بوده است و سفرهای صورت‌گرفته توسط صاحب‌منصبان به روسیه، به ‌واسطة رخدادهای تاریخی و سیاسی بعد از جنگ، عامل اصلی رویارویی با دنیای جدید و مشاهدة تجدد به ‌شمار می‌آید. از این ‌رو، در راستای تعاملات دیرینه در زمینه‌های مختلف با روسیه و از طرفی به‌ واسطة هم‌جواری دو کشور، به نظر می‌رسد که با انعقاد قراردادهای متعدد، علاوه بر افزایش حضور روس‌ها در ایران (خصوصاً در نواحی شمالی) و ساخت ابنیة مختلف با دانش معماری آن زمان (معماری نئوکلاسیک)، صاحب‌منصبان ایرانی نیز با مشاهدة بناهای نئوکلاسیک روسیه، در راستای نمایش قدرت حکومت خویش، اقدام به ساخت بناهایی با معماری الهام‌گرفته از این سبک در ایران کرده‌اند. هدف :هدف از این پژوهش، بررسی نقش روسیه در نحوة ورود معماری اروپا و عناصر معماری غربی به ایران و شناسایی الگوهای معماری نئوکلاسیک روسی و بازیابی آنها در بناهای اداری-خدماتی ایران است. روش تحقیق:این پژوهش به ‌صورت تطبیقی و با رویکردی کیفی به کمک مطالعات کتابخانه‌ای، اسنادی و میدانی صورت گرفته است که از روش تحقیق تاریخی-تفسیری در گردآوری مبانی نظری تاریخی و روش تحقیق توصیفی-تحلیلی در حیطة معماری استفاده ‌شده است. نتیجه‌گیری : نتایج حاصل از پژوهش نشان می‌دهد که روسیه نقش بسیار مهمی در ورود عناصر معماری غربی به ایران طی سه مرحلة «درک»، «مشاهده» و «اجرا» داشته است. الگوها در هر سه حوزة پلان، حجم و نما تأثیرگذار بوده‌اند که ظهور مؤلفه‌های عینی، نسبت به دو مؤلفة دیگر، شاخص‌تر بوده است. پارامترهای معماری پرکاربرد این سبک در بناهای اداری-خدماتی ایران عبارت‌اند از: راهروهای طولانی و اتاق‌های متعدد در اطراف آن، سقف شیروانی، بالکن، پنجره‌های نیم‌دایره‌ای و مستطیل‌شکل باریک و بلند و طارمی‌های تزئینی.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

علل تأثیر معماری بناهای دولتی و عمومی بر معماری بناهای خصوصی در دوره پهلوی دوم

ابنیه خصوصی یکی از اقسام بناها را در تمامی دوره‌های تاریخی ایران از جمله عصر پهلوی دوم تشکیل می‌دهند که در جایگاه خویش حائز اهمیت است. معماری بخش خصوصی در این دوره که قسمی از آثار و معماری خصوصی امروز را نیز شامل می‌شود تحت تأثیر عوامل متعددی شکل گرفته است که یکی از آنها، معماری ساختمان‌های دولتی و عمومی (به همراه عوامل دیگر) است. گرچه الگوبرداری از ابنیه دولتی و عمومی، پیشرفت‌ها و امکانات تازه...

full text

نقدی بر پژوهش‌های تفسیری‌تاریخی درخصوص معماری معاصر ایران، نمونۀ موردی: معماری دورۀ پهلوی اول

It has been in recent decade that we saw a considerable growth in number of published historical works about contemporary architecture of Iran and its modernization era. But paying far little attention to paradigmatic frameworks of analyze and incompatible approaches for the rational enquiry along without criticality to paradigmatic criteria, have been brought some scientific conflicts to their...

full text

نقدی بر پژوهش های تفسیری تاریخی درخصوص معماری معاصر ایران، نمونۀ موردی: معماری دورۀ پهلوی اول

در دهۀ اخیر، نگارش آثار تفسیری تاریخی درخصوص معماری معاصر ایران و دوران مدرنیزاسیون، رشد چشمگیری کرده است. عدم تفکیک چارچوب های متفاوت استدلال و تحلیل، توسل به گونه های ناهمخوان تحلیل و توجه نکردن به معیارهای استناد در پارادایم های مختلف تحقیق، موانعی را در برابر علمی بودن این پژوهش ها و اعتبار آن ها ایجاد کرده است. تبیین ساختاری این معضل، هدف این نوشتار است. در این مقاله، ابتدا رویکردها و مبان...

full text

تأثیر معماری ایران بر بناهای آرامگاهی در عصر سلجوقیان رم

ایران در طول تاریخ اسلام  و به‌خصوص عصر سلجوقی همواره یکی از مراکز اصلی هنر اسلامی بوده است. از سوی دیگر عثمانی‌ها در زمینه معماری با الهام از هنر ایران و بیزانس، گام‌های بزرگی برداشته‌اند. به‌دلیل همجواری ایران و عثمانی و نیز تبادلات فرهنگی و وجوه مشترک حکومتی، هنر و معماری این دو سرزمین از یکدیگر ایده گرفته و تشابهاتی دارند. هدف مقاله بررسی تطبیقی شاخصه‌ها و عناصر معماری بناهای یادمانی و آرام...

full text

بررسی شواهد تأثیر معماری پارسی بر معماری دورۀ مائوریایی هندوستان

The Indian subcontinent was a satrapy of the Achaemenid Empire, located at the far eastern end of Achaemenid territories. It was the last part of Achaemenid lands taken over by Alexander of Macedon after his invasion. In the meantime, Chandragupta, whether after a battle or by treaty with the successor of Alexander in Asia (Seleucus I Nicator) established some degree of autonomy and founded the...

full text

نقش مهندسان آلمانی در معماری معاصر ایران (با تأکید بر دورۀ پهلوی اول بین سال‌های 1304 تا 1320)

بیان مسئله: آلمان همواره یکی از شرکای مهم اقتصادی، سیاسی و فرهنگی ایران بوده است. در دوران حکومت پهلوی اول کشور آلمان نقش ملموسی در شکل‌گیری برخی مراکز دانشگاهی، اقتصادی و صنعتی در ایران داشت. از این‌رو عده‌ای متخصص و صاحب‌نظر آلمانی در حوزه‌های مختلف نظیر صنعت، اقتصاد و اساتید برجستۀ دانشگاه، زمینه را برای بنیان‌کردن کشوری مدرن فراهم کردند، بالطبع معماری نیز در کنار سایر پدیده...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 16  issue 70

pages  73- 86

publication date 2019-03-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023